Aan:
De minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
De leden van de vaste kamercommissie Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
Datum: 13 juni 2025

Betreft: houd ruimte voor logistiek en industrie in de Nota Ruimte

Geachte minister en leden van de Tweede Kamer,

Laat onze economie niet vastlopen: geef ruimte aan logistiek en industrie

Nederland staat voor grote ruimtelijke keuzes. Woningen bouwen, natuur beschermen, duurzame energie opwekken, ruimte maken voor mobiliteit en water. Als branchevereniging Dilas begrijpen wij dat de ruimte schaars is. Maar laten we niet vergeten dat een gezonde economie óók een basisbehoefte is.
Daarom doen wij een dringende oproep: blijf expliciet voldoende ruimte reserveren voor logistiek en industrie. Niet alleen op knooppunten en in clusters, maar ook daarbuiten. Met planologisch maatwerk voor uitbreiding en vestiging waar dat nodig is. Deze sectoren zijn namelijk onmisbaar voor een goed functionerende economie én samenleving.

Want zonder logistiek, geen economie. Toch hebben we zorgen over hoe de logistieke sector de afgelopen jaren steeds vaker als onwenselijk wordt neergezet. Alsof logistiek alleen draait om online shoppen en pakketjes bezorgen. Dat beeld is onjuist. Meer dan twee derde van alle logistieke stromen heeft niets te maken met consumentenproducten. Online retail vertegenwoordigt slechts 5 procent van het totale logistieke volume.
Achter elk product dat in Nederland wordt gemaakt of gebruikt, zit een logistiek proces. Van de schroeven in een windmolen tot aan de onderdelen van een auto. Nederland produceert schepen, landbouwmachines, chipmachines en binnenkort mogelijk zelfs drones voor defensie. Voor al deze productieprocessen is efficiënte logistiek onmisbaar. Zonder logistiek staat alles stil. En zonder fysieke ruimte – magazijnen, distributiecentra en overslaglocaties – is er geen logistiek.

Logistiek als aanjager van verduurzaming

Logistiek maakt duurzamer en kostenefficiënter produceren mogelijk. Het voorkomt lege kilometers, verbetert de afstemming tussen vraag en aanbod en zorgt dat we in Nederland toegang hebben tot voedsel, grondstoffen en medicijnen van over de hele wereld.

Met slimme spreiding en ruimtelijke inpassing is logistiek geen verstoorder, maar juist een aanjager van beter ruimtegebruik. Moderne logistieke gebouwen fungeren steeds vaker als energiehubs. Denk aan daken vol zonnepanelen, batterijen voor energieopslag en laadpunten voor elektrisch vervoer. Veel centra wekken hun eigen stroom op en kunnen omliggende wijken van energie voorzien. In dit opzicht zijn logistieke centra onmisbare schakels in de energietransitie.

Slim ontwerpen, zuinig met ruimte

We begrijpen de zorgen over het ruimtebeslag en de uitstraling van logistieke gebouwen. De oplossing is niet om logistiek uit te sluiten of enkel te clusteren. De oplossing is slimmer met de ruimte en het ontwerp om te gaan. Meervoudig ruimtegebruik, gemengde functies en goede landschappelijke inpassing zijn al volop in ontwikkeling. Logistieke gebouwen met groene daken, geïntegreerde kantoren of leerplekken dragen juist bij aan de kwaliteit van de omgeving. De sector zélf neemt hierin zijn verantwoordelijkheid.
Terwijl alle bedrijventerreinen samen slechts 2,5 procent van Nederland beslaan, neemt logistiek daarvan slechts 0,15 procent in beslag. Met dat kleine aandeel houden we de economische motor draaiende. Deze sector levert duizenden banen op en ondersteunt vrijwel alle andere sectoren. Zonder ruimte voor logistiek en industrie komt onze welvaart onder druk te staan.

Kijk niet te nauw

Wij waarschuwen voor een te beperkte blik bij het toewijzen van ruimte. Begrippen als regionale meerwaarde en circulaire economie zijn zeker waardevol, maar mogen niet leiden tot uitsluiting van (inter)nationaal opererende bedrijven. Juist deze bedrijven zijn cruciaal voor ons verdienvermogen. Nederland heeft met havens, luchthavens en corridors een sterke logistieke traditie. Deze komt álle regio’s ten goede. Laten we die positie behouden. 

Onze oproep aan het Rijk:

• Reserveer voldoende ruimte voor logistieke en industriële functies in de Nota Ruimte.
• Erken de cruciale rol van de sector voor alle onderdelen van de economie.
• Stimuleer duurzaam en meervoudig ruimtegebruik met oog voor ruimtelijke kwaliteit.
• Voorkom uitsluiting van (inter)nationaal opererende bedrijven door te strikte toetsingscriteria.
• Werk samen met onze sector, benut de kennis uit de praktijk. We geven graag gezamenlijk vorm aan een toekomstbestendig ruimtelijk beleid.

Laten we samen zorgen dat Nederland ook in de toekomst ruimte biedt aan een sterke, slimme en duurzame logistieke en industriële sector. In het belang van ons allemaal.

In dat kader nodigen wij u van harte uit om op 19 september deel te nemen aan ons Nationale Vastgoed Debat – Ruimte voor Economie – in de Verkadefabriek in Den Bosch.

Tijdens deze conferentie gaan bestuurders van gemeenten, provincies en het Rijk samen met marktpartijen in gesprek over thema’s als economische en maatschappelijke meerwaarde, regionale programmering en slimme ruimtelijke keuzes.

Graag stellen wij ook u – als lid van de vaste Kamercommissie voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening – in de gelegenheid om mee te denken en te debatteren over deze onderwerpen. Uw aanwezigheid en inbreng worden zeer gewaardeerd.

Met vriendelijke groet,

Tim Beckmann
Namens het bestuur van Dilas
Dutch Industrial & Logistics Real Estate Association